Σ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας οι δύσκολες συνθήκες της ζωής έκαναν πολλούς να ανεβαίνουν στα βουνά και να γίνονται ληστές.
 |
| Κλέφτης |
Οι Αρχές τους αντιμετώπιζαν ως κακούργους· ο λαός όμως θαύμαζε το ελεύθερο φρόνημα, τη λεβεντιά και την παλικαριά τους κι έκαμε τραγούδι τη ζωή και τα κατορθώματά τους.
" Η ΚΛΕΦΤΙΚΗ ΖΩΗ" Λ. ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ
" Η ΚΛΕΦΤΙΚΗ ΖΩΗ" Λ. ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ
Έτσι οι κλέφτες θεωρήθηκαν λαϊκοί ήρωες. Οι Τούρκοι, για να προστατέψουν την ύπαιθρο από τους κλέφτες, οργάνωσαν ειδικά τμήματα, τους αρματολούς.
 |
| Αρματολός |
Αυτοί αναλάμβαναν τη φύλαξη μιας περιοχής, που λεγόταν αρματολίκι. Πολλές φορές το οθωμανικό κράτος έδινε τα αρματολίκια σε ξακουστούς κλέφτες, που δεν μπορούσε να τους υποτάξει αλλιώς.
 |
| Χάρτης με τα αρματολίκια της Πίνδου |
Ο σουλτάνος φρόντιζε να παραμερίζει τους αρματολούς, που αποκτούσαν ιδιαίτερη δύναμη ή έδειχναν ξεχωριστή συμπάθεια στους ραγιάδες. Τότε αυτοί ξαναγίνονταν κλέφτες. Συχνά κλέφτες και αρματολοί συνεργάζονταν με αποτέλεσμα οι λέξεις κλέφτης και αρματολός να σημαίνουν το ίδιο πράγμα.
Κάθε ομάδα αρματολών ή κλεφτών είχε το δικό της μπαϊράκι (σημαία), τον καπετάνιο της και το πρωτοπαλίκαρό της, που είχε θέση υπαρχηγού.
 |
| Μπαϊράκι |
Η ομάδα μπορούσε να έχει και ψυχογιούς, δηλαδή ανήλικα κλεφτόπουλα. Η ζωή των κλεφτών ήταν γεμάτη κακουχίες και στερήσεις. Στα σαράντα τους χρόνια οι περισσότεροι κλέφτες ήταν γέροι λίγοι όμως πέθαιναν από φυσικό θάνατο.
 |
| Κλέφτες στο λημέρι τους |
Ζούσαν σε μέρη δυσκολοπάτητα, που τα έλεγαν λημέρια. Συχνά αναγκάζονταν ν’ αλλάξουν λημέρι για μεγαλύτερη ασφάλεια και πάντα έβαζαν γύρω τους καραούλια, δηλαδή σκοπιές.
Στις συγκρούσεις τους με τους Τούρκους έστηναν ενέδρες ή έκαναν αιφνιδιασμούς αυτός ο τρόπος πολέμου ονομάστηκε κλεφτοπόλεμος.
 |
| Κλεφτοπόλεμος |
Στις καλές και ειρηνικές μέρες χαίρονταν τη φύση και τη λευτεριά και φρόντιζαν τ’ άρματά τους, παράβγαιναν στο τρέξιμο, το πήδημα, το λιθάρι και το σημάδι, γλεντούσαν και χόρευαν.
Ήταν πάντα έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους για τη λευτεριά και την τιμή τους.
Οι κλέφτες και οι αρματολοί με τη δράση και τα κατορθώματα τους έδιναν κουράγιο στους ραγιάδες και συντηρούσαν την ελπίδα για την ανάσταση του Γένους.
Κι όταν ήρθε η ώρα του μεγάλου ξεσηκωμού, αυτοί αποτέλεσαν τον πυρήνα των αγωνιστών της ελευθερίας.
Οι κλέφτες και οι αρματολοί με τη δράση και τα κατορθώματα τους έδιναν κουράγιο στους ραγιάδες και συντηρούσαν την ελπίδα για την ανάσταση του Γένους.
Κι όταν ήρθε η ώρα του μεγάλου ξεσηκωμού, αυτοί αποτέλεσαν τον πυρήνα των αγωνιστών της ελευθερίας.
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟ ΚΛΕΦΤΑΡΜΑΤΟΛΟ ΤΩΝ ΑΓΡΑΦΩΝ , ΤΟΝ ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗ
