Με τις κατακτήσεις των Οθωμανών τα παλαιά σύνορα των βαλκανικών κρατών καταργήθηκαν.
Οι συμφορές και τα κοινά βάσανα της σκλαβιάς ένωσαν τους Έλληνες και τους άλλους λαούς της Βαλκανικής χερσονήσου. Ο κοινός τρόπος ζωής των σκλαβωμένων δημιούργησε κάποιες κοινές παραδόσεις, πόθους και ελπίδες. Αυτά γίνονται ιδιαίτερα φανερά στις ομοιότητες που παρουσιάζουν τα δημοτικά τραγούδια, τα ήθη και τα έθιμα, η κατοικία και η ενδυμασία των βαλκανικών λαών. Κλέφτες και αρματολούς είχαν και οι Βούλγαροι, τους Χαϊντούτους, οι Σέρβοι τους Χαϊντούκους και οι Ρουμάνοι τους Πανδούρους.
Για όλους αυτούς, όπως και για τους δικούς μας κλεφταρματολούς, μιλούν τα ηρωικά τραγούδια, που εξυμνούν τις πράξεις τους και φανερώνουν τον κοινό πόθο για λευτεριά. Οι εμπορικές σχέσεις, που αναπτύχθηκαν από τη δραστηριότητα των Ελλήνων εμπόρων, έφεραν τους βαλκανικούς λαούς τον έναν πιο κοντά στον άλλο. Απ’ την άλλη όμως, η υποταγή στον τουρκικό ζυγό απομόνωσε τους βαλκανικούς λαούς από την Ευρώπη, που, ελεύθερη, προχωρούσε στο δρόμο της προόδου. Τα ελληνικά σχολεία, στα οποία φοιτούσαν και μαθητές από τις άλλες βαλκανικές χώρες, δεν μπορούσαν από μόνα τους να καλύψουν το κενό της προόδου.
Την κοινή επιθυμία όλων των βαλκανικών λαών για λευτεριά εξέφρασε ο Ρήγας Φεραίος.
Ο Ρήγας γεννήθηκε στο Βελεστίνο (Φερές) της Θεσσαλίας (1757) και γι’ αυτό ονομαζόταν Βελεστινλής ή Φεραίος.
Η αγάπη του για τα γράμματα γρήγορα έφερε το Ρήγα στην Κωνσταντινούπολη και από κει στις παραδουνάβιες ηγεμονίες.
Έμαθε πολλές γλώσσες και γνωρίστηκε με πνευματικούς ανθρώπους της εποχής του. Ιδιαίτερα τον συγκίνησαν οι ιδέες της Γαλλικής επανάστασης.
Παρακολουθούσε με ζωηρό ενδιαφέρον τα κατορθώματα του Ναπολέοντα και φαίνεται πως ήλπιζε στη βοήθειά του. Ο Ρήγας έθεσε ως σκοπό της ζωής του την απελευθέρωση της Ελλάδας και των άλλων βαλκανικών χωρών. Ο σκοπός του αυτός απαιτούσε κατάλληλη προετοιμασία. Γι’ αυτό μετέφρασε στην ελληνική γλώσσα βιβλία, που θα βοηθούσαν το λαό να μορφωθεί και εξέδωσε έργα με επαναστατικό περιεχόμενο.
Βούλγαροι κι Αρβανίτες, Αρμένιοι και Ρωμιοί για την ελευθερία να ζώσομεν σπαθί, λέει χαρακτηριστικά, στον περίφημο «Θούριό» του.
ΔΕΙΤΕ ΟΛΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΕΔΩ
Για το σκοπό αυτόν προσπάθησε να μυήσει πολλούς. Άφησε τη Βιέννη, που ήταν το κέντρο της επαναστατικής του δραστηριότητας, και πήγε στην Τεργέστη. Εκεί όμως τον περίμενε η αυστριακή αστυνομία και τον έπιασε, γιατί ανακαλύφθηκαν κάτι κιβώτια με επαναστατικές προκηρύξεις που προορίζονταν για την Ελλάδα.
Οι Αυστριακοί τον παρέδωσαν στους Τούρκους κι αυτοί τον μετέφεραν στο Βελιγράδι, όπου και τον σκότωσαν (1798) μαζί με άλλους εφτά συντρόφους του.
Τα επαναστατικά μηνύματα του Ρήγα δεν έπεσαν στο κενό. Γρήγορα ξέσπασαν επαναστατικά κινήματα που οδήγησαν τους Έλληνες και τους άλλους βαλκανικούς λαούς στην εθνική τους αποκατάσταση.
16.Το όραμα του Ρήγα Φεραίου |
| Χαϊντούτος |
 |
| Χαϊντούκος |
 |
| Πανδούρος |
Την κοινή επιθυμία όλων των βαλκανικών λαών για λευτεριά εξέφρασε ο Ρήγας Φεραίος.
 |
| Ρήγας Φεραίος ή Βελεστινλής |
Η αγάπη του για τα γράμματα γρήγορα έφερε το Ρήγα στην Κωνσταντινούπολη και από κει στις παραδουνάβιες ηγεμονίες.
Έμαθε πολλές γλώσσες και γνωρίστηκε με πνευματικούς ανθρώπους της εποχής του. Ιδιαίτερα τον συγκίνησαν οι ιδέες της Γαλλικής επανάστασης.
Παρακολουθούσε με ζωηρό ενδιαφέρον τα κατορθώματα του Ναπολέοντα και φαίνεται πως ήλπιζε στη βοήθειά του. Ο Ρήγας έθεσε ως σκοπό της ζωής του την απελευθέρωση της Ελλάδας και των άλλων βαλκανικών χωρών. Ο σκοπός του αυτός απαιτούσε κατάλληλη προετοιμασία. Γι’ αυτό μετέφρασε στην ελληνική γλώσσα βιβλία, που θα βοηθούσαν το λαό να μορφωθεί και εξέδωσε έργα με επαναστατικό περιεχόμενο.
Βούλγαροι κι Αρβανίτες, Αρμένιοι και Ρωμιοί για την ελευθερία να ζώσομεν σπαθί, λέει χαρακτηριστικά, στον περίφημο «Θούριό» του.
ΔΕΙΤΕ ΟΛΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΕΔΩ
" Ο ΘΟΥΡΙΟΣ" ΤΟΥ ΡΗΓΑ
ΜΟΥΣΙΚΗ:ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΕΟΝΤΗΣ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ ΞΥΛΟΥΡΗΣ
Για το σκοπό αυτόν προσπάθησε να μυήσει πολλούς. Άφησε τη Βιέννη, που ήταν το κέντρο της επαναστατικής του δραστηριότητας, και πήγε στην Τεργέστη. Εκεί όμως τον περίμενε η αυστριακή αστυνομία και τον έπιασε, γιατί ανακαλύφθηκαν κάτι κιβώτια με επαναστατικές προκηρύξεις που προορίζονταν για την Ελλάδα.
 |
| Ο Ρήγας στη φυλακή. Μουσείο κέρινων ομοιωμάτων Π. Βρέλλη (Ιωάννινα) |
 |
| Ο Πύργος Νεμπόισα, έξω από το Βελιγράδι. Σε αυτόν τον πύργο στραγγαλίστηκε το 1798 ο Ρήγας Φεραίος και επτά σύντροφοί του |
 |
| Αναμνηστική πλάκα στον πύργο Νεμπόισα, στον οποίο ο Ρήγας Φεραίος βρήκε φρικτό θάνατο |
Τα επαναστατικά μηνύματα του Ρήγα δεν έπεσαν στο κενό. Γρήγορα ξέσπασαν επαναστατικά κινήματα που οδήγησαν τους Έλληνες και τους άλλους βαλκανικούς λαούς στην εθνική τους αποκατάσταση.
 |
| Ο Κοραής και ο Ρήγας βοηθούν την Ελλάδα να εγερθεί. Ελαιογραφία σε χαρτόνι. Θεόφιλου Χατζημιχαήλ |
