Στην Πελοπόννησο οι επαναστάτες απελευθέρωσαν την Καλαμάτα.
 |
| Η απελευθέρωση της Καλαμάτας |
ΒΙΝΤΕΟ: Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ (ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ)
Οι αρχηγοί τους άρχισαν αμέσως τις συζητήσεις για τις παραπέρα ενέργειές τους. Μερικοί πρότειναν να διασπαστούν οι δυνάμεις και να πολιορκηθούν τα κάστρα του Μοριά. Ο Κολοκοτρώνης είχε αντίρρηση. Πίστευε ότι όλοι μαζί έπρεπε να προσπαθήσουν να πάρουν την Τριπολιτσά. Αν έπεφτε αυτή, τ’ άλλα κάστρα δε θα μπορούσαν να αντέξουν.
 |
| Η στρατηγική θέση της Τριπολιτσάς στο κέντρο του Μοριά |
Τη γνώμη του την ασπάστηκαν λίγοι. Μ’ αυτούς τους λίγους ξεκίνησε, αλλά, καθώς προχωρούσε, σ’ αυτούς προσθέτονταν κι άλλοι κι έγιναν μια υπολογίσιμη δύναμη. Έπιασαν τα βουνά γύρω από την Τριπολιτσά και η πολιορκία άρχισε.
 |
| Η πολιορκία της Τριπολιτσάς |
Στην αρχή ήταν ανοργάνωτοι· όσο όμως περνούσε ο καιρός η κύκλωση στένευε και ο πόλεμος αγρίευε.
Οι Τούρκοι ήταν απασχολημένοι με τον πόλεμο εναντίον του Αλή πασά. Ο Χουρσίτ όμως ανησύχησε κι έστειλε τον εμπειροπόλεμο Μουσταφάμπεη από τα Γιάννενα να βοηθήσει τους πολιορκημένους Τούρκους.
 |
| Ο Χουρσίτ Μεχμέτ Πασάς από λιθογραφία του 19ου αιώνα |
Ο στρατός του Μουσταφάμπεη, παρόλο που έφτασε γρήγορα, δεν μπόρεσε να βοηθήσει, γιατί συντρίφτηκε στο Βαλτέτσι, όπου οι Έλληνες πολέμησαν με μεγάλη αποφασιστικότητα.
 |
| Ο οπλαρχηγός Αναγνωσταράς στην μάχη στο Βαλτέτσι |
Η νίκη αυτή χαιρετίστηκε μ’ ενθουσιασμό και οι Έλληνες πίστεψαν πια ότι οι Τούρκοι δεν είναι ακατανίκητοι. Έτσι ο κλοιός γύρω από την Τριπολιτσά έγινε πιο ασφυκτικός. Οι δρόμοι του ανεφοδιασμού είχαν κοπεί. Ο Χουρσίτ στο μεταξύ είχε στείλει στην Ανατολική Ελλάδα κι άλλο στρατό με αρχηγούς τον Κιοσέ Μεχμέτ και τον Ομέρ Βρυώνη.
 |
| Ομέρ Βρυώνης, πίνακας του Ευγένιου Ντελακρουά |
Την πορεία αυτού του στρατού ανέλαβαν να ανακόψουν οι οπλαρχηγοί της Στερεάς Ελλάδας στη Χαλκομάτα και την Αλαμάνα, χωρίς όμως επιτυχία.
 |
| Οι αμυντική παράταξη των Ελλήνων οπλαρχηγών |
Έπεσαν μάλιστα στο πεδίο της μάχης κορυφαίες μορφές του Αγώνα, όπως ο επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας.
 |
Το μνημείο του Ησαΐα, επισκόπου Σαλώνων, στην Χαλκομάτα |
Ο αρχηγός των αγωνιστών της Στερεάς Ελλάδας Αθανάσιος Διάκος πιάστηκε αιχμάλωτος και θανατώθηκε με απάνθρωπο τρόπο.
 |
| Ο Αθανάσιος Διάκος, πίνακας του Διονύσιου Τσόκου |
 |
| Ο Διάκος αιχμάλωτος των Τούρκων |
Ύστερα ο Ομέρ Βρυώνης κατευθύνθηκε προς την Άμφισσα με σκοπό να περάσει στην Πελοπόννησο. Δεν κατόρθωσε όμως να φτάσει ως εκεί, γιατί στο Χάνι της Γραβιάς ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με 118 παλικάρια τού έφραξε το δρόμο.
 |
| Οδυσσέας Ανδρούτσος |
Φτάνοντας στο χάνι ο Ομέρ Βρυώνης διέταξε τους Έλληνες να παραδοθούν. Η απάντηση που πήρε ήταν οι ομοβροντίες των όπλων των πολεμιστών. Η μάχη σταμάτησε το βράδυ, αφού οι Τούρκοι είχαν χάσει πάνω από 800 στρατιώτες και οι Έλληνες μόνο 6. Ο Ομέρ Βρυώνης έστειλε να φέρουν κανόνια από τη Λαμία. Ο Ανδρούτσος και τα παλικάρια του, λίγο πριν ξημερώσει, έκαμαν έξοδο και πέρασαν ανάμεσα από τους ανύποπτους Τούρκους. Οι Έλληνες πήραν έτσι εκδίκηση για το θάνατο του Διάκου.
 |
| Το μνημείο του Οδυσσέα Ανδρούτσου στη Γραβιά |
Ο Ομέρ Βρυώνης έπειτα από τη Γραβιά είδε πως έπρεπε να τελειώνει με την Εύβοια. Αλλά κι εκεί, στα Βρυσάκια, δεν είχε καλύτερη τύχη. Αποκρούστηκε από το στρατό του Αγγελή Γοβγίνα και αναγκάστηκε να στραφεί προς την Αθήνα, όπου οι Έλληνες πολιορκούσαν την Ακρόπολη.
 |
| Αγγελής Γοβγίνας |
Εκεί έλυσε την πολιορκία, αλλά δεν τόλμησε να περάσει τον Ισθμό, γιατί φυλαγόταν γερά. Αναγκάστηκε τότε να γυρίσει πίσω στη Λαμία, αφού και μια άλλη τουρκική στρατιά που ξεκίνησε από τη Μακεδονία είχε αποκρουστεί στα Βασιλικά της Βοιωτίας από τον Ι. Γκούρα.
 |
| Ο Καπετάν Γκούρας. Εθνική Πινακοθήκη |
Ενώ αυτά συνέβαιναν στη στεριά, στη θάλασσα ο ελληνικός στόλος πήρε την πρωτοβουλία. Οι Τούρκοι έκαμαν μια επιδεικτική κίνηση γύρω από τη Λέσβο. Οι Έλληνες ανατίναξαν ένα τούρκικο καράβι στην Ερεσό με πυρπολικό.
 |
| Η πυρπόληση του τούρκικου καραβιού στην Ερεσό |
Στο μεταξύ η Τριπολιτσά αβοήθητη, έπειτα από τη φοβερή πολιορκία έπεσε. Η Πελοπόννησος σχεδόν ελευθερώθηκε. Το σχέδιο του Κολοκοτρώνη είχε θριαμβεύσει. 
