Στο χάρτη η απόσταση μεταξύ Σπάρτης και Αθήνας είναι μερικά εκατοστά, δηλαδή πολύ μικρότερη από την πραγματική απόσταση που έχουν οι δύο πόλεις στην επιφάνεια της Γης.
Ο χαρτογράφος, για να μπορέσει να τοποθετήσει μια περιοχή της Γης πάνω σε ένα χάρτη, τη σχεδιάζει πολύ μικρότερη από το μέγεθος που έχει στην πραγματικότητα. Τη σχεδιάζει δηλαδή υπό κλίμακα.
Στο χώρο του υπομνήματος του χάρτη υπάρχει ένα κλάσμα με μεγάλο παρανομαστή, ο οποίος μας πληροφορεί πόσες φορές είναι μικρότερη η περιοχή στο χάρτη από ό,τι είναι στην επιφάνεια της Γης. Για παράδειγμα κλίμακα 1/1.000.000 ή 1:1.000.000 δηλώνει ότι απόσταση ενός εκατοστού επάνω στο χάρτη αντιστοιχεί με απόσταση ενός εκατομμυρίου εκατοστών στο έδαφος.
Η κλίμακα ενός χάρτη είναι ένας αριθμός που δείχνει πόσες φορές είναι μικρότερη μια περιοχή πάνω στο χάρτη από το μέγεθός της στην επιφάνεια της Γης.
Δείτε τους παρακάτω χάρτες:
Κάθε χάρτης μάς δίνει λιγότερες ή περισσότερες πληροφορίες για την περιοχή του Γυθείου. Όταν ο χάρτης δείχνει πολλές λεπτομέρειες, λέμε ότι η κλίμακα του είναι μεγάλη (ο παρανομαστής μικραίνει),
 |
| Μεγάλη κλίμακα |
 |
| Μικρότερη κλιμακα |
 |
| Πολύ μικρή κλίμακα |
 |
| Ακόμη πιο μικρή κλίμακα |
ενώ όταν η κλίμακα μικραίνει (ο παρονομαστής μεγαλώνει), ο χάρτης μάς δείχνει λιγότερες λεπτομέρειες.
Θέλω να υπολογίσω στον παρακάτω χάρτη πόσο απέχει η Λάρισα από την Καστοριά.
Αρχικά θα μετρήσω με το χάρακά μου πόσα εκατοστά απέχουν στο χάρτη οι δυο πόλεις. (3,5 εκατοστά).
Στη συνέχεια πολλαπλασιάζω τα 3,5 εκατοστά με τον αριθμό 4.000.000 (τον παρονομαστή της κλίμακας) και βρίσκω την πραγματική απόσταση (14.000.000 εκατοστά). Επειδή ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγάλος τον μετατρέπω σε μέτρα (140.000 μέτρα ) ή (140 χιλιόμετρα).
Επομένως η απόσταση Λάρισας-Καστοριάς σε ευθεία γραμμή είναι 140 χιλιόμετρα.
